Zadania Obrony Cywilnej
Szefem Obrony Cywilnej Gminy jest Wójt.
Podstawowymi jednostkami przeznaczonymi do wykonywania zadań obrony cywilnej są formacje OC. Pododdziały te przeznaczone są do wykonywania zadań ogólnych
lub specjalnych. Na terenie gminy powołuje się terenowe (gminne) formacje OC. Obowiązek obywateli w zakresie obrony cywilnej polega na:
- Odbywaniu :
- służby w obronie cywilnej;
- nauce przysposobienia obronnego młodzieży szkolnej;
- szkoleniu w zakresie powszechnej samoobrony ludności;
- Wykonywaniu zadań przewidzianych w ustawie o powszechnym obowiązku obrony RP.
W czasie wojny działania obrony cywilnej, jej personel oraz organizacje, urządzenia i wykorzystywany sprzęt podlegają ochronie międzynarodowego prawa wojennego, zgodnie z I Protokołem Dodatkowym z dnia 8 czerwca 1977 r. Dz.U. Nr 41 z 1992 r., poz.175, uzupełniającym Konwencje Genewskie o ochronie ofiar wojny z dnia 12 sierpnia 1949 r. (Dz. U. Nr 38 z 1956 r., poz. 171).
Pod pojęciem obrony cywilnej (ochrony ludności, ochrony cywilnej) należy rozumieć zapewnienie bezpieczeństwa ludziom, ich mienia i środowiska przed wypadkami i klęskami każdego rodzaju. Innymi słowy - zgodnie z przepisami prawa - obrona cywilna RP jest pozamilitarnym elementem systemu obronnego państwa i stanowi kompleks wewnętrznie skoordynowanych interdyscyplinarnych przedsięwzięć o charakterze planistycznym, organizacyjnym, szkoleniowym, logistycznym i inwestycyjnym. Elementy powyższej definicji świadczą o humanitarnej istocie obrony cywilnej i stawiają ją na należnym miejscu w systemie obronnym państwa.
Początki obrony cywilnej sięgają I wojny światowej. Pierwsze bomby zrzucone z samolotów wojskowych na Paryż, Sankt Petersburg i Freiburg dowiodły, że nadchodzi czas, gdzie coraz bardziej powszechne będzie przedostawanie się poza linię frontu w celu niszczenia obiektów wojskowych, a także – jak pokazuje życie – cywilnych na zaplecza wojujących stron. Dlatego też w poszczególnych państwach zaczęto tworzyć system obronny, chroniący wnętrze danego kraju.
Francja, Wielka Brytania i Niemcy jako pierwsze zaczęły konkretyzować te zamiary, tworząc system zwany obroną przeciwlotniczą.
Zrozumienie potrzeby organizacji ochrony ludności cywilnej zaowocowało w Polsce utworzeniem w latach dwudziestych dwudziestego wieku Towarzystwa Obrony Przeciwgazowej i Ligi Obrony Powietrznej Państwa. Ustawa sejmowa z 1934 roku o obronie przeciwlotniczej zainicjowała proces kształtowania się sfery obronności kraju, noszącej znamiona współczesnej obrony cywilnej, której etapy rozwoju można ująć w następujące ramy czasowe:
1922 - 1939 Ochrona Przeciwlotnicza i Przeciwgazowa;
1939 – 1945 Samoobrona ludności w czasie wojny i okupacji;
1945 – 1964 Terenowa Obrona Przeciwlotnicza;
1964 – 1973 Powszechna Samoobrona;
od 1973 Obrona Cywilna.
Całokształt zagadnień dotyczących ochrony ludności cywilnej w konfliktach zbrojnych ujęto w Konwencjach Genewskich przyjętych 12. sierpnia 1949 r., które Polska ratyfikowała w 1954 r. Są to:
- - konwencja o ochronie osób cywilnych i chorych w armiach czynnych;
II. - konwencja o polepszaniu losu rannych, chorych i rozbitków sił zbrojnych na morzu;
III. - konwencja o traktowaniu jeńców wojennych;
IV. - konwencja o ochronie osób cywilnych podczas wojny.
Uzupełnieniem Konwencji Genewskich są dwa Protokoły Dodatkowe z 1977 r.:
I. - dotyczy ochrony ofiar konfliktów zbrojnych o charakterze międzynarodowym;
II. - dotyczy ochrony ofiar konfliktów niemających charakteru międzynarodowego.
Polska ratyfikowała oba Protokoły dopiero we wrześniu 1991 r.
CEL
Obrona cywilna ma na celu ochronę ludności, zakładów pracy, urządzeń użytku publicznego, dóbr kultury oraz ratowanie i udzielanie pomocy poszkodowanym w czasie wojny, a także współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych, zagrożeń środowiska naturalnego
jak i usuwanie ich ewentualnych skutków.
ZADANIA
Do głównych zadań obrony cywilnej należy:
- Działalność planistyczna i prace organizacyjne.
- Działalność szkoleniowa i upowszechniająca tematykę z zakresu obrony cywilnej.
- Przygotowanie społeczeństwa do powszechnej samoobrony.
- Współdziałanie w zwalczeniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska.
- Wykrywanie zagrożeń, ostrzeganie i alarmowanie.
- Przeprowadzanie ewakuacji ludności.
- Przygotowanie budowli ochronnych.
- Organizowanie i prowadzenie akcji ratunkowych.
- Zapewnienie doraźnych lokali i pomieszczeń oraz zaopatrywanie poszkodowanej ludności w podstawowe artykuły.
- Zabezpieczenie dóbr kultury, ważnej dokumentacji i urządzeń przeznaczonych do użytku publicznego.
- Doraźne przywracanie działania niezbędnych służb użyteczności publicznej, w tym pomoc w budowie i odbudowie awaryjnych ujęć wody pitnej.
- Pomoc w przywracaniu i utrzymaniu porządku na obszarach dotkniętych klęskami.
- Doraźna pomoc w pochówku zmarłych.
- Organizacje obrony cywilnej w okresie pokoju mogą również współdziałać w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska oraz usuwaniu ich skutków, organizowanym i prowadzonym przez inne organy.
W sprawach obrony cywilnej naczelnym organem administracji państwowej jest Szef Obrony Cywilnej Kraju, który podlega Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji. Terenowymi organami obrony cywilnej są wojewodowie, starostowie, burmistrzowie, wójtowie (prezydenci miast). Międzynarodowa Organizacja Obrony Cywilnej w 1972 roku na swoim IX Zgromadzeniu Ogólnym uchwaliła rezolucję ogłaszającą dzień 1 marca Światowym Dniem Obrony Cywilnej.
SYSTEM ALARMOWY OBRONY CYWILNEJ
Jednym z przedsięwzięć obrony cywilnej (a także zarządzania kryzysowego) jest organizacja systemu ostrzegania i alarmowania ludności, który ma ostrzegać ludność przed grożącym niebezpieczeństwem napadu z powietrza oraz skażeniem promieniotwórczym i chemicznym, a także o klęskach żywiołowych i zagrożeniu środowiska w celu umożliwienia
jej odpowiedniego zareagowania. Do ogłaszania i odwoływania alarmów wykorzystuje się: syreny alarmowe, radiowęzły radiofonii przewodowej oraz zastępcze środki alarmowania (syreny ręczne, gongi, dzwony kościelne, pojazdy z urządzeniami nagłośniającymi, itp.).
Na terenie gminy Świecie nad Osą posiadamy trzy syreny alarmowe systemu ostrzegania i alarmowania ludności, które pozwalają alarmować ludność przy pomocy ogólnopaństwowych sygnałów dźwiękowych.
Do zapewnienia łączności z Powiatowym Centrum Zarządzania Kryzysowego i Wydziałem Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Kujawsko- Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego zakupiono i uruchomiono radiotelefon ICOM.
Obrona Cywilna gminy dysponuje magazynem sprzętu OC. Sprzęt OC zgromadzony w magazynie służy przede wszystkim do wyposażenia terenowych formacji obrony cywilnej. Podstawę zgromadzonego sprzętu stanowią indywidualne środki ochrony przed skażeniami (maski przeciwgazowe, oraz przyrządy rozpoznania skażeń [DPS-68, PchR-54], nosze sanitarne, torby sanitarne oraz aparaty telefoniczne).